W przeddzień Święta Niepodległości, 10 listopada 2012 roku, odbył się w Warszawie VII Kongres Republikański, który tym razem zebrał się pod hasłem ?Czas na Nową Konstytucję?. Zgodnie z tradycją ostatnich lat każdy kongres poświęcony jest jednemu ważnemu problemowi i tym razem zaproponowaliśmy naszym sympatykom rozważania o ustroju państwa i polskich tradycjach konstytucyjnych.
W kongresie wzięło udział prawie 180 osób. Według przeprowadzonych ankiet co piąty uczestnik naszego kongresu był kobietą, ponad połowa przyjechała spoza Warszawy i aż 70% nie ukończyło jeszcze trzydziestego roku życia. W kongresie poza sympatykami idei republikańskich i osobami zainteresowanymi problematyką ustrojową, wziął udział również reprezentant konserwatywnego amerykańskiego stowarzyszenia prawników The Federalist Society.
Uczestnicy Kongresu wysłuchali łącznie osiemnastu wystąpień podzielonych na pięć paneli tematycznych. Pierwszy panel dotyczył polskich tradycji ustrojowych. Historię ustroju prawnego I Rzeczypospolitej i II RP w multimedialnej formie zaprezentowali redaktor naczelny ?Rzeczy Wspólnych? Bartłomiej Radziejewski i Mikołaj Rysiewicz, doktorant z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Po nich głos zabrał prof. Antoni Dudek, który mówił o kształtowaniu się ładu ustrojowego III RP oraz o wadach i zaletach obecnej konstytucji.
Drugi panel poświęcony był konstytucyjnym regulacjom finansowym. Wicedyrektor Centrum Analiz Fundacji Republikańskiej Krzysztof Bosak zaprezentował problematykę odpowiedzialnej polityki fiskalnej i omówił regulacje polityki fiskalnej zawarte w Konstytucji RP, a Łukasz Czernicki, doktorant z Uniwersytetu w Poczdamie, omówił nowelizacje konstytucji Szwajcarii i RFN, które wprowadziły tzw. hamulce zadłużenia.
Trzeci panel, odbywający się pod hasłem ?Konstytucja ma konsekwencje? poświęcony był znaczeniu norm konstytucyjnych i sposobom ich odczytania. Dr Aneta Jakubiak-Mirończuk z WPiA UKSW zarysowała problematykę dyskursu dotyczącego norm prawnych, wchodząc w zagadnienia z zakresu teorii prawa. Jacek Piecha, doktorant z WPiA UW, mówił o barierach dla deregulacji wynikających z nieostrości zapisów konstytucji i lewicowych interpretacji owych zapisów. Dr Krzysztof Koźmiński z WPiA UW skupił się natomiast wyłącznie na art. I Konstytucji i nakreślił jak w doktrynie ewoluowało rozumienie pojęcia dobro wspólne oraz jakie są ideologiczne przyczyny i konsekwencje tych zmian. Ostatnim wystąpieniem w trzecim panelu był referat Tymoteusza Zycha, doktoranta z WPiA UW, który omawiał rolę trybunału konstytucyjnego i możliwe granice wykładni prawa dokonywanej przez trybunał i analogiczne ciała w innych państwach.
Czwarty panel VII Kongresu Republikańskiego został zarezerwowany na dyskusję o ewentualnym projekcie nowej konstytucji. Rozpoczął go dr Kazimierz Michał Ujazdowski, poseł na Sejm RP i współautor projektu nowej konstytucji, który zaprezentował tezy związane z procesem pisania nowej konstytucji. Po nim głos zabrał prof. Artur Ławniczak z WPAiE UWr, który w nieco polemicznym tonie przedstawił swoje refleksje dotyczące funkcjonowania obecnej konstytucji, wcześniejszych zmian ustrojowych i nadziei związanych ze zmianą porządku konstytucyjnego. Trzecim mówcą był poseł Przemysław Wipler, fundator Fundacji Republikańskiej, który zwracał uwagę na to czego potrzebujemy aby napisać nową konstytucję. Ostatni referat należał do Andrzeja Pogłódka, doktoranta z WPiA UKSW, który w erudycyjnym wystąpieniu przedstawił różne tryby zmiany konstytucji, zarówno w ramach naszego porządku prawnego jak i w systemach prawnych innych państw naszego regionu.
Ostatni panel kongresu był poświęcony szczegółowym problemom ustrojowym. Dr Marcin Stębelski z WPiA UW i redaktor Piotr Gursztyn z Rzeczpospolitej swoje wystąpienia poświęcili funkcjonowaniu trójkąta instytucjonalnego Parlament-Rząd-Prezydent. Obaj argumentowali, na rzecz tezy, że dla usprawnienia działania naszego ustroju wystarczą modyfikacje obecnej konstytucji, a nie uchwalanie całkowicie nowej. Drugim wątkiem debaty ustrojowej, który wywołał największą dyskusję, była ordynacja wyborcza. Remigiusz Zarzycki z Zarządu Stowarzyszenia na Rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych przedstawił argumenty za systemem JOW, natomiast ekspert Fundacji Republikańskiej Marcin Horała w efektownej prezentacji przedstawił mało znane, alternatywne systemy wyborcze oraz projekt ordynacji wyborczej swojego własnego autorstwa.
Nagrania ze wszystkich paneli VII Kongresu Republikańskiego od dnia 24 listopada dostępne będą na kanale Fundacji Republikańskiej pod adresem: http://www.youtube.com/republikanieTV
Zdjęcia z Kongresu dostępne są na profilu Ruchu Republikańskiego.
Dziękujemy wszystkim obecnym za przybycie, a prelegentom i wolontariuszom za zaangażowanie i poświęcony czas. Zapraszamy na wiosnę na VIII Kongres Republikański, o którego organizacji będziemy niedługo informować!
